Ideale kerstcadeau
Met de kerstdagen om de hoek, begint heel Nederland met het inkopen van hun kerstcadeaus. Men zou graag een fiets willen, een nieuw videospel of heel wat anders. Op het eerste gezicht lijkt het kopen van kerstcadeaus heel onschuldig. Toch moet men opletten wat zij voor de kerst aan iemand cadeau doet. Althans moet men opletten wat ze voor kerst krijgen. Sommige cadeaus kunnen achteraf het tegenovergestelde van onschuldig zijn.
De high-tech drone met camera
Voor de meeste gadgetliefhebbers is dit het ultieme kerstcadeau. Je kan ermee vliegen, opnames maken en tegelijkertijd zorgt het voor spectaculaire beelden. Toch kan men een groot risico nemen bij het gebruik van deze gadget. Dit ‘onschuldige’ cadeau kan een inbreuk op de privacy opleveren en daardoor consequenties hebben voor de gebruiker. Doordat de meeste drones tot flinke hoogte kunnen vliegen en zij tevens klein van formaat zijn, zijn zij soms niet hoor- en zichtbaar. Drones kunnen met behulp van hun ingebouwde camera dus makkelijker onopgemerkt mensen filmen dan een gewone camera vanaf de grond. Een drone loopt daarom een groter risico op om inbreuk op iemands privacy te maken. Dit komt doordat een drone op een veel indringendere wijze in het leven van burgers kan binnendringen.
Schending op grond van art. 8 van het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens (EVRM)
Op grond van art. 8 van het EVRM heeft een ieder recht op respect voor zijn privé leven, zijn familie- en gezinsleven, zijn woning en zijn correspondentie. Dit klinkt als iets vanzelfsprekend waar men nooit inbreuk op zou maken, maar door drones maak je je hier tegenwoordig sneller schuldig aan dan je denkt. Wanneer maakt het gebruik van een drone dan daadwerkelijk inbreuk op het recht van privacy? In de eerste plaats is van belang of het gebruik de privésfeer van iemand raakt. De privésfeer van iemand wordt bepaald door fysieke grenzen (zoals de muren van een privéwoning) en door bepaalde categorieën van informatie (persoonlijke, gevoelige of gênante informatie). Indien een drone iemand in zijn privésfeer volgt, wordt dit als een inbreuk op artikel 8 EVRM gezien. Tevens kan een drone inbreuk maken op het recht van privacy in de publieke sfeer, maar daarvoor hangt het wel af van de omstandigheden van het geval. Er wordt rekening gehouden met de ‘redelijke verwachting van privacy’ van burgers op openbare plekken. Hiermee wordt bedoeld in hoeverre men kan verwachten dat hij of zij gefilmd kan worden op bijvoorbeeld de straat, de markt of in een park. Op bijvoorbeeld een festival bestaat er een grotere verwachting dat men gefilmd zal worden dan op de bloemenmarkt. Aan de hand van deze maatstaf wordt de inbreuk op het recht van privacy in publieke sferen beoordeeld.
Strafbaarheid en mogelijke sancties
In artikel 139f Wetboek van Strafrecht (Sr) wordt beschreven in welke situatie het gebruik van een drone strafbaar is. Een persoon die in of op een besloten plaats gebruik maakt van een drone met een camera is pas strafbaar wanneer hij of zij bij het filmen opzettelijk en wederrechtelijk een afbeelding van een persoon maakt zonder dit op duidelijke wijze aan die persoon kenbaar is gemaakt. De gefilmde persoon moet herkenbaar in beeld worden gebracht om als afbeelding te worden aangemerkt. Als aan deze drie eisen wordt voldaan kan er, en niet schrikken alstublieft, een gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden of een geldboete van de vierde categorie (maximaal € 19.000) worden opgelegd.
Dit betekent niet dat u uw kerstaankopen meteen terug naar de winkel moet brengen, maar dat u wel de persoon informeert wat voor risico’s deze gadget met zich meebrengt. Of wanneer u dit cadeau ontvangt, u zich bewust bent van eventuele privacy schending.
Door: D. Mansyur