Eind oktober heeft de Rechtbank Noord-Holland in een zaak vonnis gewezen, waarbij een vrouw is veroordeelde een bedrag van in totaal € 4.276,16 te betalen en bepaalde foto’s van haar facebook te halen. Wanneer de foto’s niet binnen 72 uur na de dag van het vonnis van facebook waren gehaald zou de vrouw daarvoor € 50,00 per dag moeten betalen (met een maximum van € 2.500,00).

Waar ging dit nou om? Het ging om iets waar de meesten van jullie zich weleens schuldig aan hebben gemaakt. Namelijk het gebruiken van afbeeldingen die je op internet (bijvoorbeeld via google) hebt gevonden. Hier wordt met ‘gebruiken’ bedoelt dat je de afbeeldingen openbaar maakt.

In deze zaak ging het om een vrouw uit Haarlem die een broodjeszaak had. Zij bedacht om de aankomende week een kom erwtensoep te serveren als ‘special’. Om deze actie bij haar klanten kenbaar te maken, wilde zij deze aanbieding aankondigen op haar facebookpagina. Hierbij zocht zij een mooi plaatje om de aankondigingen er aantrekkelijk uit te laten zien. Ze vond al snel twee mooie bijpassende foto’s via google en gebruikte deze foto’s bij in totaal tien berichten op haar facebook.

Na een tijdje werd zij benaderd door iemand van wie de foto’s waren en werd zij verzocht de foto’s niet meer te gebruiken en werd aanspraak gemaakt op schadevergoeding. Hoewel de vrouw wel gehoor gaf aan het verzoek de foto’s niet te gebruiken en de foto’s van de erwtensoep dan ook van haar facebook haalde, was zij niet van plan enige vorm van schadevergoeding te betalen. Op een gegeven moment werd zij derhalve gedagvaard, waarbij de rechter werd verzocht mevrouw te veroordelen om de schadevergoeding te betalen. Voor de zitting kwam de eigenaar van de foto’s erachter dat mevrouw ook nog twee andere foto’s van hem op haar facebook gebruikt. Uiteindelijke waren er dus vier foto’s gebruikt, waarvan er twee nog door mevrouw gebruikt werden.

Zoals al was aangegeven heeft de rechtbank de schadevergoeding toewijzen, er was immers inbreuk gemaakt op artikelen 1 en 25 van de Auteurswet. Artikel 1 van de Auteurswet geeft aan foto’s die auteursrechtelijk zijn beschermd niet zonder toestemming van de maker (of andere eigenaar van de auteursrechten) openbaar mogen worden gemaakt. Foto’s zijn auteursrechtelijk beschermd wanneer ze een oorspronkelijk karakter hebben en een persoonlijke stempel van de maker dragen. Hier is al vrij snel sprake van. Artikel 25 van de Auteurswet geeft aan dat in beginsel de naam van de maker bij het gebruik van in dit geval de foto moet worden vermeld, ook dit was niet gedaan. Mevrouw voerde nog aan dat er sprake was van misbruik van recht, omdat de maker oneigenlijk gebruik van zijn foto’s zou uitlokt om vervolgens schadevergoeding te eisen. Hier ging de rechtbank niet in mee, omdat het de eigenaar van de auteursrechten in principe vrij staat om op te komen voor zijn rechten.

Uiteindelijk heeft het gebruik van in vier foto’s geleidt tot het moeten betalen van ruim € 4.000,00. Hoewel dit klinkt als een heel hoog bedrag voor het gebruik van vier foto’s, moet het in het daglicht worden gezet dat mensen beroepsmatig foto’s maken en daarmee hun geld moeten verdienen. Wanneer mensen deze foto’s zouden kunnen gebruiken zonder de toestemming en/of vergoeding van de maker zou dit voor deze nadelig zijn.

Let er bij het gebruik van afbeeldingen dus op of deze wel gebruikt mogen worden en voorkom dergelijke claims. Dit kunt u op twee manieren doen. Dit kunt u ten eerste doen door de foto’s die u gebruikt zelf te (laten) maken. Een andere mogelijkheid is om toestemming te vragen aan de maker. Vaak zal de maker hier een vergoeding voor vragen. Maar deze vergoeding zal lager zijn dan de schadevergoeding. Ook zijn er een beperkt aantal afbeeldingen beschikbaar welke u wel gratis kunt gebruiken. Bij deze foto’s staat dan iets in de richting van “vrij voor commercieel gebruik, geen attributie noodzakelijk”. Ook kan het zijn dat er staat “wel attributie noodzakelijk”. In dat geval dient de naam van de maker vermelden. Een voorbeeld van een website die dergelijke afbeeldingen aanbiedt is pixabay.com.

Mocht u twijfelen af u een bepaalde foto of afbeelding mag gebruiken, kunt u altijd contact met ons opnemen. Ook wanneer u meent dat een afbeelding of foto van u wordt gebruik en uw auteursrecht wordt geschonden, kunnen wij u van advies voorzien en bijstaan.

Door: J.P. Voorn