Achtergrond

Ondertussen is het duidelijk dat corona niet iets is waar we snel vanaf zijn. We dienen er derhalve voor te zorgen dat we kunnen leven met corona. Doordat de eerste vaccinatiecampagne zo goed als voorbij is, de tweede vaccinatiecampagne van de grond begint te komen en testen ook nog steeds een mogelijk blijft, zijn er al weer veel dingen uit het ‘normale’ leven mogelijk. Dit wordt vorm gegeven door een zogeheten coronatoegangsbewijs (hierna: ctb).

Het ctb is echter niet zonder kritiek. Zo zou het mensen (indirect) verplichten om zich te laten vaccineren. Dat laatste zou dan weer in strijd zijn met het recht van ieder individu op zijn of haar lichamelijke integriteit. Hieraan gerelateerd is het recht van een werknemer op privacy en derhalve om zijn of haar vaccinatiestatus niet met diens werkgever te delen.

Derhalve is het tot heden zo dat op bepaalde plekken een ctb-plicht geldt, terwijl diezelfde plicht niet geldt voor het daar werkende personeel. Dit is natuurlijk een beetje scheef. Om die reden staan sommige werkgevers er dan ook hun personeel een ctb heeft. Hoe met deze tegenover elkaar staande rechten dient te worden omgegaan is niet geheel duidelijk. Immers is de werkgever ook verantwoordelijk voor een veilige werkomgeving. Om die onzekerheid weg te nemen is het wetsvoorstel ‘Tijdelijke wet verbreding inzet coronatoegangsbewijs’ ingediend bij de Tweede Kamer (hierna: Wetsvoorstel). Dit wetsvoorstel zal hierna worden besproken. Daarbij zal aan alle maatschappelijke discussies daaromtrent voorbij worden gegaan.

Het Wetsvoorstel houdt kort en bondig het volgende in:

1. Wanneer in een sector voor klanten of bezoekers de verplichting al geldt om een QR-code te laten zien (ergo: ctb-plicht), wordt het mogelijk om die verplichting ook op te leggen aan werknemers. Denk aan werknemers in de horeca.
2. Op arbeidsplaatsen buiten de ctb-plichtige sectoren kan het ctb als voorwaarde worden gesteld.
3. Ook bezoekers van arbeidsplaatsen kan een ctb-plicht worden opgelegd. Denk aan bezoekers van een fabriek.
4. De ctb-plicht conform 2 en 3 geldt niet indien de werkgever op een andere, in een ministeriële regeling bepaalde wijze, zorgdraagt voor een beschermingsniveau dat vergelijkbaar is met het beschikking over een ctb.

Deze maatregelen verdienen enige toelichting.

Het lijkt erop dat werkgevers die zitten in een branche waar voor klanten of bezoekers een ctb-plicht geldt, ervoor kunnen kiezen of zij werknemers ook een ctb-plicht opleggen. Dit is echter niet het geval. Die plicht wordt door ministeriële regeling opgelegd. Met andere woorden, daar waar een ctb-plicht geldt voor bezoekers, geldt die in beginsel ook voor werknemers. Het gaat daarbij om gebieden die vanuit epidemiologisch opzicht noodzakelijk is. Bijvoorbeeld doordat de luchtkwaliteit niet dusdanig is of onderling geen afstand kan worden gehouden.

Zoals in Nederland nu het geval is, zal een dergelijke plicht voor werknemers gebaseerd zijn op het ‘3G’-bewijs. Hieraan wordt voldaan middels vaccinatie, herstel (binnen bepaalde periode) of een negatieve test (binnen bepaalde periode). Het gaat dus om een zelfde ctb-plicht als voor bezoekers of klanten. Vanuit handhaving (de QR-code) is dat ook het meest efficiënt.

Indien de werkgever voor hetzelfde beschermingsniveau op een alternatieve manier, mag de werkgever niet differentiëren in maatregelen. Het bepaalde kader door de overheid moet worden gevolgd. Subjectiviteit over de mate van bescherming wordt hiermee gepoogd te voorkomen.

Wat als de werknemer weigert?

In beginsel zal er natuurlijk in onderling overleg naar een oplossing gezocht moeten worden. Bijvoorbeeld een alternatieve arbeidsplaats of andere functie. Mocht dat niet mogelijk zijn of lukken en de werknemer, zal loondoorbetaling van de werknemer kunnen worden opgeschort. Let er daarbij op dat het hierbij altijd zeer casuïstiek of bepaalde maatregelen genomen kunnen worden. In zeer uitzonderlijke situaties kan de werknemer worden ontslagen.

Er valt nog veel meer te zeggen over dit en alle hieraan grenzende onderwerpen, maar voor nu wil ik het hierbij laten.

Voor meer vragen over dit of vergelijkbare onderwerpen, neem contact op met de maker van dit artikel: Jesse Voorn